Het Suikerplein
Hier torende in vroege tijden de CSM suikerfabriek, ook wel het lijkenhuis genoemd, omdat alle arbeiders spierwit van de suiker thuis kwamen. De fabriek stond op een eiland in een binnenhaven aan het Westerkanaal
De Wester Suiker Raffinaderij
Het bedrijf ontstond in1882 en was toen een van vele kleine raffinaderijen die Amsterdam telde. Eind 19e eeuw werd er flink gefuseerd (of gesaneerd) totdat er rond 1890 nog drie raffinaderijen over waren, waarvan De Wester de grootste was. Nog geen 20 jaar later was het de WSR die nog over was, waardoor de buurt werd uitgebreid met opslagloodsen ook buiten het ‘eiland’, bijvoorbeeld aan de Nova Zembla- straat. Begin 20e eeuw werd, naast rietsuiker, ook met de raffinage van bietsuiker begonnen. Weldra was de totale fabricage groter dan alle raffinaderijen in Amsterdam ooit samen produceerden. Nog steeds leefde de wens tot schaal- vergroting in de Nederlandse suikerwereld. In 1919 werd de CSM opgericht; één der oprichters was H. de Vries Robbé van de WSR. Eind 50-er jaren kreeg de WSR, voornamelijk voor de internationale markt werkend, het moeilijk op die markt door grootschalige dumping van wit-suiker. Begin 60-er jaren kwamen grote aantallen werknemers op straat te staan en in 1964 werd de productie verhuisd naar de CSM-vestiging in Halfweg. Een deel van het personeel kon mee verhuizen, een deel bleef voor verpakking van producten in Amsterdam en een deel kon blijven werken in een onder- houdswerkplaats. In een ander deel van het complex vestigde zich de Technische Unie. In 1984 was het helemaal gedaan met de Wester op het eiland; alle activiteiten stopten. Alle gebouwen werden gesloopt en de TU bouwde op het eiland een nieuw kantoor. Wat bleef was de afbeelding van de fabriek op het etiket van hun ‘rietsuikersiroop’.
Het symfonisch blaasorkest de Wester Harmonie is in de jaren veertig voortgekomen uit de personeelsvereniging van de CSM Suikerfabriek die een deel van de Spaarndammerbuurt domineerde. Het heette daarom eerst bedrijfsorkest Westers Harmoniekorps; de Wester Harmonie is hier een voortzetting van. Het bestaat uit zo’n 30 blazers dat het begrip ‘harmonie’ een geheel nieuwe inhoud tracht te geven. Het concert op 17 oktober moet worden gezien als een symbolisch cadeau van Spaarndammerbuurt aan de Houthaven. Onder leiding van dirigent Rob van der Sterren is voor het programma een bloemlezing samengesteld van populaire en klassieke Amsterdams ‘’volksmuziek’’. Meld je hier aan.
Na afbraak van de suikerfabriek werd het plein vernoemd naar de Suikerfabriek. Voor wat betreft de bebouwing ligt het plein als een nieuwbouw-enclave uit de jaren 80 aan het plein met rondom de oudbouw van de Spaarndammerbuurt.
Uitzondering is het kioskachtige Speelhuisje, alias de Toverbal aan de rand van het plein met een vloeroppervlak van 40 m2. Het is in 2007 ontworpen door Gerrit de Vries. De luifel van het huisje biedt beschutting tegen zon en regen terwijl de achterkant dienst doet als klimwand. Het huisje heeft de contouren van een suikerkristal, een vorm die je ook terugziet in de glaspartijen van de gebouwen van De Key uit de jaren tachtig.
Weg die muur! 